Stari most u Mostaru porušen je granatiranjem Hrvatskog vijeća odbrane (HVO). S njim i cijela stara jezgra Starog grada među kojima je nekoliko monumentalnih džamija, medresa i jedini hamam u Hercegovini.
Danas se navršava 21 godina od svečanog otvorenja obnovljenog Starog mosta u Mostaru, jednog od najprepoznatljivijih simbola Bosne i Hercegovine i snažne poruke nade, pomirenja i obnove. Most koji je izvorno sagrađen 1566. godine, u potpunosti je obnovljen i svečano otvoren 23. jula 2004. godine, uz prisustvo državnih i međunarodnih dužnosnika te brojnih građana iz cijeloga svijeta.
Obnova Starog mosta, koji su vojnici Hrvatskog vijeća odbrane (HVO) srušili 9. novembra 1993. godine tokom agresije na Bosnu i Hercegovinu, trajala je gotovo pet godina. Riječ je o jednom od najvažnijih međunarodnih projekata poslijeratne obnove, koji je imao i simbolično značenje – ponovno povezivanje dviju obala rijeke Neretve, ali i obnovu veza među ljudima, narušenih tokom rata.
Sporazum o obnovi Starog mosta potpisan je u junu 1999. godine u Mostaru, a inicirali su ga UNESCO, Grad Mostar i Ministarstvo vanjskih poslova BiH. Projekt je finansiran kroz kombinaciju donacija i povoljnih kredita. Ukupna vrijednost iznosila je više od 15 miliona američkih dolara, od čega je Svjetska banka prvi put u historiji odobrila kredit za kulturnu baštinu. Podršku su dale i vlade Turske, Italije, Nizozemske, Francuske, Hrvatske, kao i Grad Mostar te Razvojna banka Vijeća Evrope.
Polaganje prvog kamenog bloka
Za realizaciju projekta osnovana je posebna Agencija za obnovu Starog mosta i kulturne baštine Mostara (PCU), koju su predvodili Rusmir Ćišić i Tihomir Rozić. Radovi su podrazumijevali iznimno precizan inženjerski i konzervatorski pristup – pripremljeno je 1.088 kamenih blokova iz kamenoloma Mukoša, koji su ručno obrađeni i ugrađeni na temelju fotogrametrijskih snimaka starog luka. Korišteni su tradicionalni materijali: vapneni mort, olovo i izolacija na bazi gline i boksita, a izvedbeni nadzor povjeren je hrvatskoj kompaniji Omega Engineering iz Dubrovnika.
Turska firma ER-BU iz Ankare izabrana je kao glavni izvođač radova, dok je projekt izradila talijanska firma General Engineering iz Firence. Laboratorijska ispitivanja materijala obavljali su renomirani instituti iz Njemačke, Hrvatske i BiH.
IZVOR:FAKTOR.BA
