Rekordnim zapljenama duhana i duhanskih prerađevina pad legalnog tržišta u Bosni i Hercegovini je zaustavljen, međutim i dalje problem predstavlja crno tržište, koje je u ovom trenutku najveće u Evropi i koje se može zaustaviti isključivo smanjenjem poreskog opterećenja na cigarete.
Pojačani rad državnih agencija (SIPA, Granična policija, UIO i entitetske inspekcije) se konačno vidi, a rezultat toga je veliko povećanje vrijednosti zaplijenjenog duhana i nelegalnih cigareta. Prema podacima Uprave za indirektno oporezivanje BiH, u 2021. ukupno je zaplijenjeno duhana i duhanskih proizvoda vrijednosti 5,3 miliona KM, dok je godinu ranije, odnosno u 2020. godini, zaplijenjeno duhana i duhanskih proizvoda u vrijednosti od 2,4 miliona KM. U 2019. ukupne zapljene iznosile su 1,2 miliona KM. Ono što je evidentno, jeste da je prošla 2021. godina bila rekordna po pitanju zapljena, međutim, činjenica je da je crno tržište u BiH i dalje ogromno i da je neophodna reakcija nadležnih institucija, prije svega donosilaca odluka i smanjenje poreskog opterećenja.
“Liberalni forum – Pokret za slobodno društvo” i Udruženje ekonomista RS SWOT nedavno su predstavili policy paper, odnosno preporuke izmjene javnih politika, kojim u suštini traže da se nivo poreskog opterećenja vrati na nivo 2016. godine, koja je bila i prekretnica, jer je nakon nje došlo do značajnog pada prihoda u budžet, ali i u značajnoj mjeri uzdrmalo legalno tržište cigareta.
Arsen Hršum iz Udruženja ekonomista RS SWOT, jedan od autora publikacije, kazao je da trenutna akcizna politika u BiH dovodi do rasta sivog tržišta, te se ono nakon 2017. izjednačava s legalnim tržištem po obimu trgovine.
“Ovo dovodi do ogromnih budžetskih gubitaka, koji ne bi bili baš toliko izraženi da je akcizna politika izražena na optimalan način i da se svede na nivo od 2016, kada bi se sivo tržište učinilo manje atraktivnim”, pojasnio je Hršum.
RTV Slon/ akta.ba
